Bánh tráng Chợ Lầu – Bắc Bình, ai đi xa mà không nhớ?
Người dân Bình Thuận có lẽ không còn xa lạ gì với cái hương vị thơm ngon độc nhất, ăn một lần là nhớ mãi không quên của những chiếc bánh tráng Chợ Lầu. Ai đi xa quê cũng đều mong mau mau về để được thưởng thức ngay một trận cho đã ghiền, còn không thì phải nhờ người thân gửi giúp vô mới thỏa nỗi lòng.
Bánh tráng Chợ Lầu – Bắc Bình gây thương nhớ là thế, nhớ từ sự dân giã, mộc mạc, đậm vị quê đến những nỗi vất vả, khó nhọc của những người thợ làm bánh đang cố gắng giữ gìn truyền thống mà ông bà để lại. Có lẽ chính vì vậy mà bánh tráng Chợ Lầu mới có được vị trí như ngày hôm nay.
Chợ Lầu là một thị trấn nhỏ thuộc huyện Bắc Bình, nằm về phía Bắc tỉnh Bình Thuận, cách Phan Thiết khoảng 70km. Thương hiệu bánh tráng Chợ Lầu đã có mặt trên thị trường từ trước 1945. Trải qua hơn 75 năm hình thành và phát triển, làng nghề Chợ Lầu từ 2 lò nhỏ đã có lúc lên đến gần 60 lò bánh tráng lớn, nhỏ khác nhau, tập trung nhiều nhất ở các thôn Xuân An, Xuân Hội, Hiệp Phước,…
Cũng được làm từ bột gạo như bánh tráng ở bao vùng khác, nhưng bánh tráng Chợ Lầu lại có một hương vị rất riêng, chỉ thuộc về vùng đất đầy nắng và gió nơi đây, cái hương vị khiến bao người đã thử qua một lần đều thổn thức không thôi.
Nguyên liệu chính được chọn làm bánh tráng là loại “gạo tẻ” đập Đồng Mới do chính người dân Bắc Bình làm ra. Gạo được ngâm rồi đem xay thành bột mịn, sau đó lọc đi nước chua và pha bột với nước sao cho vừa, nhớ phải luôn giữ bột không được loãng cũng không được đặc quá. Người làm bánh thường hay pha thêm một chút muối với tỷ lệ hợp lý để bánh thêm dai và không bị rách.
Và nếu làm bánh dùng để nướng ăn, người thợ sẽ pha thêm cơm nguội hoặc bánh tráng nướng xay nhuyễn trộn cùng với bột và mè đen, tráng thành hai lớp để được dày hơn. Khi bánh nướng lên sẽ có mùi thơm ngon, dù có để lâu thì vẫn không mất mùi. Đặc biệt, bánh tráng nướng ăn kèm với mắm ruốc Phan Rí còn là món ăn vặt cực ngon và rất phổ biến ở nhiều vùng ven biển Bình Thuận.
Người thợ lành nghề còn phải lưu ý thêm lửa cho lò bánh tráng, không được lớn mà chỉ được để liu riu. Tay tráng nhất định phải nhanh, khéo, đều thì bánh tráng ra mới mỏng, tròn đều đẹp mắt được. Hơn nữa, họ còn phải luôn trông trời hằng ngày, nhìn từng giọt sương để biết thời tiết ngày mai là nắng hay mưa, có âm u hay không, như vậy thì mói tạo ra được những cái bánh chất lượng nhất.
Kì công là vậy, nhưng khi được hỏi bí quyết nào tạo nên những chiếc bánh này thì họ chỉ cười đùa trả lời rằng chẳng có bí quyết nào lớn lao cả, tất cả là nhờ sự tỉ mỉ, cẩn thận đến từng công đoạn từ khi pha bột đến tráng bánh. Nhìn thì đơn giản nhưng không phải ai cũng có thể đủ kiên nhẫn học và làm theo được như những con người đang giữ lửa cho làng bánh Chợ Lầu.
Sự chịu thương, chịu khó, dám nhận mọi nỗi vất vả để làm ra được những chiếc bánh tráng có vị đúng chuẩn mà mọi người mong nhớ của những người thợ chính là nguyên nhân lớn nhất tạo ra được sự thơm ngon có một không hai đó của bánh tráng Chợ Lầu. Đây không còn là nghề chỉ để nuôi sống gia đình nữa mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của những người dân huyện Bắc Bình. Chính nhờ điều này mà làng nghề truyền thống mới có thể tồn tại lâu đến như vậy.
Những người thợ làm bánh tráng luôn dừng công việc của mình vào buổi chợ cuối năm. Với mong muốn mang lại cho mọi người những chiếc bánh tráng Chợ Lầu nức tiếng thơm ngon nhất, họ đã không quản khó nhọc để nuôi nghề, nuôi mình, nuôi người. Ăn bánh tráng cuốn với măng kho thịt, trứng cùng với củ kiệu muối chua ngot, tuy dân dã nhưng nó lại là truyền thống không thể thiếu của người dân Bình Thuận mỗi dịp Tết đến xuân về.
Có thể bạn đã từng được thưởng thức nhiều loại bánh tráng nổi tiếng của những vùng khác, nhưng hãy một lần thử tìm về với thị trấn Chợ Lầu, Bắc Bình, Bình Thuận, về với những lò bánh đốt lửa quanh năm để thử cái hương vị thơm ngon khó cưỡng này. Chắc chắn là bạn sẽ có những trải nghiệm tuyệt vời trong chuyến hành trình đầy ý nghĩa này của mình đó. Đi nhiều hơn, học nhiều hơn!
