Bánh xà lam xứ Duồng, ngọt ngào hương vị Tết ở Bình Thuận
Thoạt đầu nghe tên bánh xà lam, có lẽ khá xa lạ đối với mọi người. Có thể một số người liên tưởng đến một thứ đồ chơi dẻo dẻo của trẻ con với nhiều màu sắc thời nay có tên tiếng Anh là “Slime”(hay gọi là xà lam). Nhưng không phải vậy! Xà lam là một loại bánh đặc sản ở Bình Thuận.
Bánh xà lam đã có từ thời xa xưa, nổi tiếng ở Xứ Duồng (xã Chí Công, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận) vào mỗi dịp Tết đến xuân về. Đây như là một thức quà quê dung dị nhưng không thể thiếu trong những ngày tết của người dân nơi này.
Xà Lam là một loại bánh của riêng xứ Duồng, Tuy Phong, Bình Thuận. Nguồn gốc nó có khi nào cũng chưa xác định được, chỉ biết nó có từ rất lâu, đã trở thành món ăn truyền thống ngày tết. Nguyên liệu để làm nên món bánh xà lam cũng khá đơn giản, những thứ nguyên liệu quen thuộc gắn bó với đời sống hằng ngày của người dân xứ Duồng.
Ngày xưa, khoảng chừng độ giữa tháng Chạp, nhà nhà bắt đầu chuẩn bị đi mua nguyên liệu về làm bánh xà làm. Một mẻ bánh thường phải chuẩn bị 1kg nổ; 1,5kg đường; 0,5kg gừng và một trái thơm rim. Và không thể không kể đến các hương liệu như đậu phộng rang, dầu chuối, vani,…tuy phụ nhưng nếu thiếu thì nó sẽ mất đi hương vị đặc trưng của món bánh.
Cách nấu bánh xà lam cũng rất đơn giản nhưng để làm nên hương vị thơm ngon đặc biệt thì chỉ có người xứ Duồng mới tạo ra được. Chúng ta chỉ cần cho một nồi nước khoảng 1 lít trộn chung với đường đun đến khi nào dẻo lại mới thôi. Sau khi hỗn hợp đã dẻo, cho gừng, thơm, đậu phộng rang sẵn vào.
Tiếp theo là đến bước trộn nổ vào hỗn hợp. Có một điều đặc biệt trước đây là mỗi khi thấy nổ trên từng bếp than lửa hồng thì đã bắt đầu thấy không khí của Tết. Cuối cùng là cho hỗn hợp đã làm ra mâm, bên trên mặt phủ một lớp nổ mịn và chờ cho đến khi bánh nguội dùng dao cắt ra từng miếng nhỏ. Có nhà còn cho thêm một ít nho khô trong bánh tạo nên hương vị mộc mạc không nơi nào có.
Mặc dù ngày tết có vô vàn các loại bánh mứt ngon, lạ miệng, mắc tiền nhưng sẽ thiếu sót nếu không có món bánh xà lam này vào dịp tết đối với người dân xứ Duồng.
Nó dung dị, chân chất hương vị quê, làm xao xuyến lòng người. Những người con xa quê bất chợt thấy món bánh này đâu đó chắc chắn cảm giác nhớ nhà, nhớ quê hương rạo rực ngay trong người.
Người con xa quê đó chỉ muốn chạy ngay về nhà, phụ má bên bếp lửa hồng để tạo ra từng miếng bánh xà lam thơm, ngon, ngọt. Ngồi nhâm nhi miếng bánh với ba má, hương vị dẻo, thơm , ngọt thanh của bánh quyện với ngụm trà đăng đắng đối với ai đó đã là trọn vẹn ngày tết.
Đối với người dân xứ Duồng, món bánh xà lam không chỉ có hương vị thơm ngon của bánh mà còn chan chứa trong bánh là tình cha mẹ, tình quê hương ngọt ngào. Nếu ai đó đã lỡ ghé ngang xứ Duồng khi du lịch Tuy Phong vào đúng dịp tết thì nhớ thưởng thức thử món bánh này nhé. Nó ngọt ngào cũng như chính lòng người xứ Duồng vậy!
